افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی و 6 راه حل کنترل این بیماری در اشخاص معروف
اختلال دو قطبی، یکی از پیچیدهترین بیماریهای روانی است که با دورههای شیدایی، هیپومانیا و افسردگی همراه است و میتواند تاثیرات عمیقی بر زندگی فرد داشته باشد. بسیاری از افراد مشهور مبتلا به این اختلال، تلاش میکنند با به اشتراک گذاشتن تجربههای خود، شایعات پیرامون رفتارهای نامنظمشان را کاهش دهند و توجه عمومی را به اهمیت آگاهی درباره سلامت روان جلب کنند. صحبتهای دلسوزانه آنها نهتنها به کاهش انگ پیرامون بیماریهای روانی کمک کرده، بلکه راهی برای تقویت همدلی و حمایت از افراد مبتلا به این اختلال فراهم آورده است. خوشبختانه، این بیماری با روشهایی همچون دارودرمانی، گفتاردرمانی، تغییر سبک زندگی و سایر اقدامات قابل کنترل است. در این مقاله از مجله علمی بورانتک، به بررسی اختلال دو قطبی، علائم، دلایل، راههای درمانی و چند نمونه از افراد مشهور مبتلا به این بیماری میپردازیم. با ما همراه شوید تا با نگاهی دقیقتر، این اختلال را بشناسیم.
اختلال دو قطبی چیست؟
اختلال دو قطبی (که قبلا به عنوان بیماری شیدایی-افسردگی شناخته میشد) یک اختلال خلقی مادامالعمر و وضعیت سلامت روانی است که باعث تغییرات شدید در خلق و خو، سطوح انرژی، الگوهای تفکر و رفتار میشود. این جابجاییهای خلقی امکان دارد ساعتها، روزها، هفتهها یا ماهها طول بکشند و توانایی افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی را برای انجام کارهای روزمره مختل کند.
علائم کلیدی عبارتند از:
- دورههای شیدایی، یا علائم رفتاری بسیار شدید
- دورههای افسردگی، یا علائم رفتاری ضعیف
اختلال دو قطبی یک بیماری نادر نیست. اگرچه اختلال دو قطبی درمان ندارد ولی راههای موثری برای درمان، وجود دارد. گزینههای درمانی به افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی کمک میکند تا مدیریت دورههای خلقی را یاد بگیرند و نه تنها علائم، بلکه کیفیت کلی زندگی آنها نیز بهبود یابد.
انواع مختلفی از اختلال دو قطبی وجود دارد که شامل تجربه نوسانات قابل توجه در خلق و خو است و به عنوان دورههای هیپومانیک یا شیدایی و افسردگی شناخته میشود. با این حال، افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی همیشه در حالت هیپومانیک، شیدایی یا افسردگی نیستند. آنها همچنین دورههایی از خلقوخوی طبیعی را تجربه میکنند که به نام اوتیمیا شناخته میشود.
انواع اختلال دو قطبی
سه نوع اصلی اختلال دو قطبی وجود دارد که در این مقاله از مجله سلامت سیوطب به آن پرداخته شده است:
1. دو قطبی نوع یک
دو قطبی نوع 1 با ظهور حداقل یک دوره مانیک تعریف میشود. افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی نوع یک دورههای هیپومانیکی را تجربه میکنند که شدت آنها کمتر از دورههای شیدایی، دورههای افسردگی قبل و بعد از دوره مانیک است. این نوع اختلال دو قطبی افراد را از هر جنس، به طور یکسان تحت تاثیر قرار میدهد.
2. دو قطبی نوع دو
افراد مبتلا به دو قطبی نوع 2 یک دوره افسردگی اساسی را تجربه میکنند که حداقل 2 هفته طول میکشد. افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی حداقل یک دوره هیپومانیک دارند که حدود 4 روز طول میکشد. این نوع اختلال دو قطبی در زنان شایعتر است.
3. سیکلوتیمیا
افراد مبتلا به سیکلوتیمیا دورههای هیپومانیا و افسردگی دارند. این دورهها شامل علائمی هستند که کوتاهتر و شدیدتر از شیدایی و افسردگی ناشی از اختلال دو قطبی نوع یک یا نوع دو هستند. اکثر افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی سیکلوتیمیا به مدت 1 یا 2 ماه هیچ علامت خلقی را تجربه نخواهند کرد.
افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی
در ادامه به معرفی برخی افراد مشهور مبتلا به اختلال دو قطبی خواهیم پرداخت:
سلنا گومز، بازیگر و خواننده
سلنا گومز ستاره سابق دیزنی (یک شرکت رسانههای گروهی آمریکایی چندملیتی که به عنوان یکی از بزرگترین شرکتهای رسانهای و سرگرمی جهان شناخته میشود) که برای اولین بار در برنامه تلویزیونی Wizards of Waverly Place به شهرت رسید، در سال 2020 فاش کرد که مبتلا به اختلال دو قطبی است.
گومز در مصاحبهای گفته بود: «اخیرا به یکی از بهترین بیمارستانهای سلامت روان در آمریکا، بیمارستان مکلین (وابسته به دانشگاه هاروارد در کمبریج، ماساچوست) رفتم و پس از سالها پشت سر گذاشتن چیزهای مختلف، دو قطبی بودنم به من اثبات شد.» او همچنین میگوید: «وقتی آن را میدانم، من را نمیترساند.»
کانیه وست خواننده سبک رپ
کانیه از جمله افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی به عنوان یکی از تاثیرگذارترین رپرهای تمام دوران شناختهشده و تا به امروز 22 جایزه گرمی دریافت کرده است. این خواننده رپ در مصاحبهای در سال 2019 به صراحت در مورد اینکه زندگی با اختلال دو قطبی چگونه است صحبت کرد.
او تجربه خود را با اختلال دو قطبی اینگونه توصیف کرد که: «رگ به رگ شدن مغز شبیه به رگ به رگ شدن مچ پا است. کسی که مچ پایش پیچ خورده توان فشار زیادی ندارد. هنگامی که مغز به نقطه رگ به رگ شدن میرسد، مردم برای بدتر کردن آن هر کاری میکنند.»
مل گیبسون
از دیگر افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی گیبسون است که در مستندی در سال 2008 گفت مبتلا به اختلال دو قطبی است. این بازیگر به عنوان یک قهرمان اکشن وارد حرفه بازیگری شد، سپس به سمت تهیهکنندگی و کارگردانی رفت و دو نامزدی جایزه اسکار را به دست آورد.
ماریا کری، خواننده و ترانهسرا
از جمله افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی ماریا کری، ستاره موسیقی پاپ که سال 2018 از دو دهه ابتلای خود به اختلال دو قطبی نوع دو پرده برداشت. با وجود ترس از افشای این موضوع در نهایت کری به دنبال درمان رفت و داستان خود را به اشتراک گذاشت.
او اکنون در حال درمان و مصرف دارو برای اختلال دو قطبی نوع دو است که نوسانات خلقی بین افسردگی و هیپومانیا را در بر میگیرد، اما به شدت اختلال دو قطبی سیکلوتیمیا نیست.
کری فیشر، بازیگر
نقش کری فیشر فقید از شاهزاده لیا در سهگانه اصلی جنگ ستارگان، او را به یک نماد فرهنگ پاپ تبدیل کرد. تا حدودی به دلیل دوران کودکی پرفرازونشیب خود، او با اعتیاد به مواد مخدر و الکل دستوپنجه نرم کرد.
فیشر که یکی دیگر از افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی است. او وقتی 24 ساله بود متوجه ابتلای خود به این بیماری شد، تشخیصی که تا 28 سالگی آن را رد میکرد. او گفت: «تنها پس از اثبات آن توانستم ببینم هیچچیز دیگری نمیتواند رفتار من را توضیح دهد.»
با گذشت زمان اما او با شرایط خود کنار آمد و با نوشتن کتابهایی مانند کارت پستال از لبه و تسلیم صورتی، به نویسندهای پرفروش تبدیل شد. تاثیر اختلال دو قطبی فیشر بر رابطه او با دخترش، انگیزهای برای ادامه درمان فیشر بود.
سیناد اوکانر خواننده و ترانهسرا
سیناد اوکانر، خواننده ایرلندی در اواخر دهه 1980 و 1990 با آهنگهایش برنده گرمی تیتر خبرها شد. با افزایش شهرت او در بیست سالگی، مبارزه او با این بیماری روانی نیز افزایش یافت.
علائم اوکانر به عنوان یکی از افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی، شامل افکار خودکشی نیز میشد. علائم او به طور پیوسته در حال بدتر شدن بود که سرانجام در سال 2003 ابتلایش به اختلال دو قطبی تشخیص داده شد. او در نمایش اپرا وینفری در سال 2007 آشکارا درباره زندگی با این بیماری صحبت کرد.
اوکانر به وینفری گفت: «همه منافذ شما گریه میکند و حتی نمیدانید چرا یا چیست. من در واقع در نتیجه مصرف داروها و داشتن فرصتی برای ساختن یک زندگی، مردم و دوباره متولد شدم.»
علاوه بر اختلال دو قطبی اوکانر دارای اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و اختلال شخصیت مرزی نیز هست. در سال 2020 اعلام کرد که وارد یک برنامه درمانی یک ساله برای تروما و اعتیاد میشود.
کاترین زتا جونز، بازیگر
کاترین زتا جونز بازیگر برنده جایزه اسکار اولین بار در سال 1998 در فیلم نقاب زورو برای مخاطبان سینما شناخته شد و در سال 2000 با مایکل داگلاس بازیگر ازدواج کرد. با فاش کردن بیماری خود در سال 2011 او تبدیل به یکی دیگر از افراد مشهور دارای اختلال قطبی شد که به دنبال درمان اختلالات شخصیت خود هستند.
ارنست همینگوی
این نویسنده برنده جایزه نوبل در طول زندگی خود مستعد رفتارهای شیدایی-افسردگی بود، ویژگی خانوادگی که پدر و مادرش، پسرش و نوهاش مارگوکس نیز دارند. همینگوی، این شخصیت بزرگ ادبی نیز با وجود خلق شخصیتهای متفاوت و رمانهایی مانند خداحافظی با اسلحه و برای چه کسی زنگ میزند، حملات افسردگی و پارانویا را تجربه میکرد. او که وسواس مرگ داشت، سرانجام در سال 1961 به سر خود شلیک کرد.
ویرجینیا وولف، نویسنده
ویرجینیا وولف، رماننویس و مقالهنویس انگلیسی قرن بیستم، مرزهای رمان را با آثاری مانند خانم دالووی و به سوی فانوس دریایی گسترش داد؛ اما در طول زندگی خود دچار نوسانات خلقی و فروپاشی شد.
مقالهای در مجله آمریکایی روانپزشکی رفتار او را توضیح میدهد: «وولف از 13 سالگی علائمی داشت که امروزه به عنوان اختلال دو قطبی تشخیص داده میشود؛ او تغییرات خلقی از افسردگی شدید تا هیجانات جنونآمیز و دورههای روانپریشی را تجربه کرد.»
وولف در سن 59 سالگی بر اثر خودکشی درگذشت. تحقیقات نشان میدهد که 20 درصد از افراد مبتلا به اختلال دو قطبی با خودکشی میمیرند و 60 درصد حداقل یک بار اقدام به خودکشی میکنند.
علائم اختلال دو قطبی
برای تشخیص اختلال دو قطبی، باید حداقل یک دوره شیدایی یا هیپومانیا تجربه شود.
این دو شامل احساسات هیجانی، تکانش گری و انرژی زیاد است، اما هیپومانیا شدیدتر از شیدایی در نظر گرفته میشود. علائم شیدایی زندگی روزمره را تحت تاثیر قرار میدهد و منجر به مشکلاتی در محل کار یا خانه خواهد شد. علائم هیپومانیا معمولا اینطور نیست. برخی از افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی نیز دورههای افسردگی اساسی را تجربه میکنند.
سه علامت شیدایی، هیپومانیا و افسردگی ویژگیهای اصلی اختلال دو قطبی هستند. انواع مختلف اختلال دو قطبی شامل ترکیبات متفاوتی از این علائم هستند.
علائم اختلال دو قطبی نوع یک
تشخیص اختلال دو قطبی نوع یک به موارد زیر نیاز دارد:
- شیدایی که حداقل یک هفته طول بکشد
- علائمی که بر عملکرد روزانه افراد تاثیر بگذارد
- علائمی که به سایر بیماریهای پزشکی یا روانی یا مصرف مواد مربوط نباشد
علائم اختلال دو قطبی نوع دو
تشخیص این نوع اختلال دو قطبی نیازمند موارد زیر است:
- تجربه هیپومانیا که چهار روز یا بیشتر طول بکشد و شامل حداقل سه علائم هیپومانیا باشد
- تغییرات مربوط به هیپومانیا در خلق و خو و عملکرد معمولی افراد نمایان شده و افراد دیگر، توان دیدن علائم را دارند، اگرچه احتمال دارد بر زندگی روزمره افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی تاثیر نگذارد
- داشتن یک دوره افسردگی اساسی که دو هفته یا بیشتر طول بکشد
- افسردگی اساسی که پنج علائم از نشانههای کلیدی افسردگی را در بر بگیرد و تاثیر قابل توجهی بر زندگی روزمره شخص داشته باشد
- علائمی که بیانگر سایر بیماریهای پزشکی، روانی یا مصرف مواد در افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی نباشد
- اختلال دو قطبی نوع دو ممکن است علائم روان پریشی را در طول یک دوره افسردگی نیز در بر بگیرد
علائم سیکلوتیمیا
تشخیص سیکلوتیمیا به موارد زیر نیاز دارد:
- دورههای علائم هیپومانیک و دورههای علائم افسردگی بیش از دو سال یا بیشتر
- علائمی که هرگز معیارهای کامل یک دوره هیپومانیا یا افسردگی را ندارند
- علائمی که هرگز بیش از 2 ماه در یک دوره طول نکشد
- علائمی که به سایر بیماریهای پزشکی یا روانی یا مصرف مواد مربوط نمیشود
- علائمی که باعث ناراحتی قابل توجه شده و زندگی روزمره را تحت تاثیر قرار میدهد
- علائم نوسان خلقی بیرونی سیکلوتیمیا ممکن است از علائم دو قطبی نوع یک و دو کمتر باشد
شیدایی و هیپومانیا
یک دوره شیدایی اغلب شامل یک حالت هیجانی است. در حالت شیدایی افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی، احساس هیجان، رفتار تکانشی، سرخوشی و انرژی زیاد را تجربه خواهند کرد. برخی از افراد توهم و سایر علائم روان پریشی را نیز تجربه میکنند.
دورههای شیدایی در افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی، رفتار تکانشی بیش از حد معمول را در بر میگیرد. به این دلیل فرد احساس میکند شکستناپذیر خواهد بود. نمونههای رایج این نوع رفتار عبارتند از:
- داشتن رابطه جنسی بدون ایمنی
- افراط در استفاده از الکل و مواد مخدر
- خرید و خرج کردنهای افراطی و در لحظه
اما تکانش گری و ریسکپذیری به طرق دیگر نیز خود را نشان میدهد که عبارتند از:
- ترک ناگهانی کار خود
- بیخبر رفتن به سفر
- سرمایهگذاری بزرگ از روی هوس
- رانندگی با سرعتی بالاتر از حد مجاز
- شرکت در ورزشهای شدید که معمولا فرد به آن فکر نمیکند مانند بوکس
هیپومانیا عموما در افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی نوع دو وجود دارد و بسیاری از علائم مشابه نوع دو با شدت کمتر را شامل میشود. بر خلاف شیدایی، هیپومانیا در محل کار یا در روابط افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی مشکلساز نیست. دورههای هیپومانیا روان پریشی را در بر نمیگیرد.
علل و عوامل پیدایش اختلال دو قطبی
اختلال دو قطبی یک وضعیت روانی نسبتا رایج است، اما کارشناسان هنوز مشخص نکردهاند که چرا برخی افراد به این بیماری مبتلا میشوند. برخی از علل بالقوه اختلال دو قطبی عبارتند از:
ژنتیک
اگر والدین، خواهر یا برادر شخصی مبتلا به اختلال دو قطبی باشد، احتمال ابتلای فرد نیز به این بیماری بیشتر است. به خاطر داشته باشید بسیاری از افرادی که سابقه اختلال دو قطبی در خانواده خود را دارند، به آن مبتلا نخواهند شد.
مغز
ساختار مغز احتمال دارد بر خطر ابتلا به اختلال دو قطبی تاثیر بگذارد. بینظمی در شیمی مغز و ساختار یا عملکرد مغز این خطر را افزایش میدهد.
فاکتورهای محیطی
دلایلی که افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی به آن اشاره میکنند، فقط آنچه در بدن شخص وجود دارد، نیست بلکه عوامل بیرونی نیز گاهی تاثیرگذار هستند.
- استرس شدید
- تجربیات آسیبزا
- بیماری جسمی
درمان اختلال دو قطبی
چندین روش درمانی در مدیریت علائم اختلال دو قطبی کمک خواهد کرد. دارو، مشاوره با متخصص اعصاب و روان و تغییر سبک زندگی به همراه برخی از درمانهای طبیعی راههای کنترل اختلال دو قطبی تعریف شدهاند.
در ادامه به بررسی بیشتر این موارد خواهیم پرداخت:
داروها
داروهای توصیه شده برای درمان اختلال دو قطبی شامل موارد زیر است:
- تثبیتکنندههای خلق و خو، مانند لیتیوم (Lithobid)
- داروهای ضد روان پریشی، مانند اولانزاپین (Zyprexa)
- داروهای ضد افسردگی-ضد روان پریشی، مانند فلوکستین-اولانزاپین (Symbyax)
- بنزودیازپینها، نوعی داروی ضد اضطراب که برای درمان کوتاه مدت استفاده میشود
روان درمانی
رویکردهای درمانی توصیه شده در روان درمانی عبارتند از:
-
درمان شناختی رفتاری
درمان شناختی رفتاری (CBT) نوعی از گفتار درمانی است که کمک میکند تا افکار غیرمفید را شناسایی کرده و به آنها رسیدگی کنید و الگوهای رفتاری ناخواسته را تغییر دهید.
درمان، فضای امنی را برای بحث در مورد راههای مدیریت علائم در افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی ارائه میدهد. درمانگر همچنین میتواند با موارد زیر پشتیبانی ارائه دهد:
- درک الگوهای فکری
- قالببندی مجدد احساسات ناراحتکننده
- یادگیری و تمرین راهبردهای مقابلهای مفیدتر
-
آموزش روانی
آموزش روانی یک رویکرد درمانی است که کمک میکند تا در مورد یک بیماری و درمان آن بیاموزید. این دانش به افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی کمک میکند تا علائم اولیه خلق و خو را بشناسند و آنها را به طور مؤثرتری مدیریت کنند.
-
ریتم درمانی بین فردی و اجتماعی
ریتم درمانی بین فردی و اجتماعی بر تنظیم عادات روزانه مانند خواب، غذا خوردن و ورزش تمرکز دارد. متعادل کردن این اصول روزمره میتواند منجر به تنشهای خلقی کمتر و علائم شدیدتر شود.
روشهای دیگری که میتوانند به کاهش علائم افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی کمک کنند عبارتند از:
- الکتروشوک درمانی
- داروهای خواب
- مکمل
- طب سوزنی
- درمانهای طبیعی
درمانهای طبیعی برای اختلال دو قطبی
برخی از داروهای طبیعی نیز علائم افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی را کنترل میکنند. گیاهان و مکملهای زیر ممکن است به تثبیت خلقوخوی شخص و کاهش علائم اختلال دو قطبی در ترکیب با دارو و درمان کمک کنند:
امگا 3:
برخی از تحقیقات سال 2016 نشان میدهد که مصرف امگا 3 به کنترل علائم دو قطبی نوع یک کمک میکند. یک مطالعه معتبر در سال 2012 نشان داد که امگا 3 به ویژه برای علائم افسردگی در افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی مفید است.
رودیولا رزاآ:
یک بررسی در سال 2013 نشان میدهد که این گیاه به کنترل افسردگی متوسط کمک میکند، بنابراین میتواند به درمان افسردگی مرتبط با اختلال دو قطبی نیز کمک کند.
آدنوزیل متیونین:
یک مکمل اسید آمینه که کاهش علائم افسردگی اساسی و سایر اختلالات خلقی را به همراه دارد.
شرایطی که در کنار اختلال دو قطبی رخ دهد
برخی از افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی، بیماریهای روانی دیگری مانند اختلال اضطرابی نیز دارند. سایر شرایطی که ممکن است در کنار اختلال دو قطبی رخ دهد عبارتند از:
- اختلالات مصرف مواد
- اختلالات اشتها
- فوبیای خاص
- بیش فعالی
اگر شخص مبتلا به اختلال دو قطبی است، شانس بیشتری برای ابتلا به برخی شرایط پزشکی را دارد، از جمله:
- میگرن
- بیماری قلبی
- دیابت
- اختلالات تیروئید
یادداشت پایانی
اگر افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی متوجه علائم خود شوند، اولین قدم مشاوره با پزشک مغز و اعصاب خواهد بود. اختلال دو قطبی یک بیماری مادامالعمر است، ولی بدان معنا نیست که زندگی افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی را کاملا مختل خواهد کرد.
اختلال دو قطبی بر هر یک از روابط فرد امکان تاثیر گذاری دارد؛ اما این تاثیرات به وضوح در نزدیکترین روابط او، مانند ارتباط با اعضای خانواده و شریک عاطفی ظاهر میشود.
وقتی نوبت به مدیریت یک رابطه در حین زندگی با اختلال دو قطبی میرسد، صداقت همیشه میتواند کمککننده باشد. صراحت در مورد وضعیت خود، به شریک زندگی کمک میکند تا علائم را بهتر درک کند.
در حالی که زندگی با اختلال دو قطبی قطعا چالشهایی را ایجاد میکند، پایبندی به برنامه درمانی، تمرین منظم خود مراقبتی و تکیه بر سیستم پشتیبانی میتواند بهزیستی کلی افراد مشهور دارای اختلال دو قطبی را افزایش داده و علائم آنها را به حداقل برساند. سپاس از اینکه تا انتهای این مطلب با ما همراه بودید. سوالات خود را با ما در میان بگذارید.