آیا دیسک کمر در بارداری خطرناک است؟ 5 شرط برای زایمان سزارین
سوالی که بسیاری از زنانی که مشکل دیسک کمر دارند و قصد بارداری یا در شرف بارداری هستند می‌پرسند این است که آیا دیسک کمر در بارداری خطرناک است؟ در پاسخ باید گفت که خطرناک بودن دیسک کمر در دوران بارداری بستگی به عدم درمان و کنترل مناسب وضعیت مادر دارد. به عنوان مثال، اگر زنان قبل از بارداری آسیب شدیدی به دیسک کمر خود وارد کرده باشند و در دوران بارداری نیز وزن زیادی اضافه کنند، احتمال بروز درد و علائم شدید در طول بارداری و بعد از آن وجود دارد. بنابراین برای پیشگیری از درد و مشکلات ناشی از دیسک کمر در دوران بارداری، بهتر است درمان‌های لازم پیش از اقدام به بارداری دنبال شود. برای آگاهی بیشتر درباره اینکه آیا دیسک کمر در بارداری خطرناک است یا خیر، می‌توانید با ما در مجله سلامت بوران‌تک همراه باشید.
ایا کسانی که دیسک کمر دارند میتوانند باردار شوند؟
داشتن سابقه فتق دیسک در بارداری ممکن است این دوران را برای مادران دردناک یا حساس کند. اما هیچ‌گونه ناراحتی یا مشکلی جنین را تهدید نمی‌کند. کمردرد ناشی از فتق یا دیگر مشکلات دیسک تنها مادر باردار را اذیت خواهد کرد.
در مورد اینکه آیا افرادی که دیسک کمر دارند میتوانند باردار شوند، باید گفت بله هیچ مشکلی نیست. اما در این دوران زنان به مراقبت و پیگیری درمان‌های مجاز نیاز دارند. زیرا تغییرات ناشی از بارداری بر روند درد و علائم دیسک کمر اثر گذاشته و در اغلب موارد مشکل را تشدید می‌کند.
ایا دیسک کمر در بارداری خطرناک است ؟ آیا این عارضه باعث بروز مشکلات دیگری می‌شود؟
فتق دیسک دردناک است و احتمال دارد که در دوران بارداری دردناک‌تر نیز شود. در مواردی فتق دیسک کمر به دلیل وضعیت و تغییرات ناشی از بارداری بدتر خواهد شد. از این تغییرات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش وزن
- تغییرات هورمونی
- تغییر مرکز ثقل بدن
- موقعیت قرارگیری جنین
ممکن است که همه این موارد یا یک مورد از آن‌ها منجر به عوارض زیر شوند:
- تشدید وضعیت آسیب ایجادشده در دیسک
- فشار دیسک بیرون زده به عصب سیاتیک
- فشار دیسک بر بافت‌های نرم اطراف
- ایجاد درد آزاردهنده و علائم شدیدتر مانند بی‌حسی در پاها
احتمال دارد که این علائم با رشد جنین و رسیدن به انتهای دوره بارداری بدتر شوند.
علائم و خطرات ناشی از بارداری در زنان مبتلا به دیسک کمر
با توجه به تغییراتی که در دوران بارداری در بدن زنان رخ می‌دهد، علائم ایجادشده نیز متفاوت خواهند بود. در ادامه به علائم ناشی از بارداری در فتق دیسک کمر در سه دوره بارداری اشاره خواهیم کرد:
علائم دیسک کمر در سه ماهه اول بارداری
در اغلب موارد در سه ماهه اول تورم در انتهای عصب آسیب‌دیده بیشتر می‌شود. این عارضه یکی از اثرات جانبی ترشح هورمون پروژسترون است. این هورمون باعث افزایش گردش خون در شبکه عروقی کوچک (مویرگ‌ها) خواهد شد. باید گفت که افزایش گردش خون در ناحیه آسیب‌دیده تورم و درد را افزایش می‌دهد.
علائم دیسک کمر در سه ماهه دوم بارداری
در این دوران رحم در حال رشد است و وزن مادر نیز بالا می‌رود. همین موضوع روی ستون فقرات، عضلات و اعصاب فشار وارد می‌کند و گاهی باعث بیرون‌زدگی بیشتر دیسک خواهد شد.
علائم دیسک کمر در سه ماهه اول بارداری
در سه ماهه سوم بارداری افزایش وزن مادر و جنین به حداکثر میزان خود می‌رسد و مرکز ثقل بدن نیز جابه‌جا خواهد شد. این دو مورد به نوبه خود بر ستون فقرات فشار وارد می‌کنند. همچنین عامل دیگری که بر دیسک کمر اثر می‌گذارد، ترشح هورمون ریلکسین است که منجر به شل شدن فیبرهای عضلانی می‌شود.
این هورمون برای نرم شدن مفاصل و زایمان راحت‌تر تولید می‌شود. نکته جالب در مورد این هورمون این است که باعث کاهش درد کلی سیستم عصبی و عضلانی خواهد شد.
آیا بارداری باعث فتق دیسک می‌شود؟
در ابتدا باید گفت که به‌ندرت بارداری منجر به فتق دیسک می‌شود. در اغلب موارد فتق دیسک قبل از بارداری ایجاد و علائم آن در این دوران تشدید علائم خواهند شد. به عنوان مثال ضربه، فشار ناشی از کار، تصادف یا پوکی استخوان منجر به فتق دیسک قبل از بارداری می‌شود.
طبق آمار CDC فتق دیسک در بین مردان 30 تا 50 سال شایع‌تر است. البته زنان در سنین پایین‌تر نیز دچار فتق دیسک می‌شوند. در واقع 90 درصد از آمار مربوط به فتق دیسک در زنان بین سنین 25 تا 55 سال، آن هم در قسمت تحتانی ستون فقرات کمری ایجاد خواهد شد. نمونه‌های فتق دیسک در مهره‌های بالاتر از L4 و L5 در افراد بالای 55 سال رخ می‌دهد.
برای پارگی دیسک کمر و بارداری در این دوران چه می‌توان کرد؟
برای زنانی که در طول بارداری خود دچار درد متوسط تا شدید فتق دیسک می‌شوند، مهم است که با پزشک مشورت کنند. موارد خفیف تا متوسط دیسک کمر را می‌توان با ورزش و استراحت کافی کنترل کرد. اما موارد شدید که منجر به عدم حرکت یا ناراحتی در فعالیت‌های روزمره می‌شوند را باید با درمان‌های تخصصی بی‌خطر برای مادر و جنین درمان کرد. از درمان‌های محافظه‌کارانه برای درمان دیسک کمر در دوران بارداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فیزیوتراپی
- تمرینات ورزشی و کششی در خانه
- ماساژ درمانی
- گرما یا یخ درمانی
- کایروپراکتیک
و چندین روش درمانی دیگر که با توجه به وضعیت مادر و جنین و میزان درد و علائم بیمار تعیین می‌شوند. در ادامه این مطلب با جواب سوال ایا دیسک کمر در بارداری خطرناک است آشنا خواهید شد.
بهترین روش زایمان برای دیسک کمر چیست؟
درصورتی‌که فتق دیسک کمر در دوران بارداری تشدید شود و علائم آزاردهنده‌ای را برای بیمار ایجاد کند، انتخاب نوع زایمان مهم است. نوع زایمان باید با تشخیص پزشک ارتوپد و متخصص زنان و زایمان انتخاب شود.
در حالتی که دیسک در وضعت نامناسبی قرارگرفته باشد، انجام زایمان طبیعی برای مادر عوارضی به دنبال خواهد داشت. در این حالت پزشک ارتوپد زایمان سزارین را برای مادر توصیه می‌کند.
شرایط لازم برای توصیه زایمان طبیعی یا سزارین در شرایط دیسک کمر
از شرایط لازم برای زایمان سزارین در زنانی که دیسک کمر دارند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فتق بزرگ
- خطر بالای پارگی دیسک یا آسیب به بافت‌های دیگر
- حساس بودن محل فتق دیسک
- علائم عصبی پیشرونده سریع
- ترکیبی از چند آسیب
اما در مواردی که شرایط به صورت زیر باشد، زایمان طبیعی مشکلی برای مادر ایجاد نخواهد کرد:
- فتق کمر کوچک
- بیرون زدگی دیسک به ریشه‌های عصبی فشار وارد نکند
- معاینه مرتب زن باردار
- علائم خفیف تا متوسط اما قابل تحمل
- کنترل وزن و ورزش زن در دوران بارداری
در این شرایط نیازی به انجام زایمان سرازین نیست.
کیا با وجود دیسک کمر باردار شدن و مشکلی نداشتند؟
به‌طورکلی زنانی که دچار دیسک کمر هستند و قصد بارداری دارند، باید به دنبال درمان و مدیریت وضعیت خود باشند. در اغلب موارد به این دسته از زنان توصیه می‌شود که موارد زیر را رعایت کنند:
- مدیریت آسیب ایجادشده در ستون فقرات با فیزیوتراپی، تزریق استروئید یا دیگر روش‌های درمانی
- انجام ورزش‌های اصلاحی و تمرینات کششی برای تقویت عضلات و مفاصل
- تناسب اندام و مدیریت وزن بدن
- مشورت با پزشک ارتوپد برای چک کردن وضعیت دیسک کمر و بهبود علائم یا کنترل آسیب
- تقویت استخوان‌ها و مفاصل با مصرف مکمل‌های خوراکی
با انجام این توصیه‌ها زنانی که مشکلات ستون فقرات دارند میتوانند بارداری کم‌خطر یا حتی بی‌خطری را تجربه کنند.
آیا بعد از زایمان خطر دیسک کمر رفع می‌شود؟
در جواب به این سوال باید گفت که بعد از زایمان خطر همچنان مادر را تهدید می‌کند. زیرا مادر بعد از زایمان مدام در حال شیر دادن، جابه‌جایی و حمل کودک است. همین سه مورد باعث فشار به کمر مادر خواهند شد.
پس بعد از زایمان زنان باید روند درمان خود را با جدیت پیگیری کنند تا دچار آسیب‌های بیشتر در قسمت دیسک کمر نشوند. پس در جواب سوال اینکه ایا دیسک کمر در بارداری خطرناک است باید گفت که اگر علائم مدیریت شوند و قبل از آن درمان‌های لازم صورت گیرند، هیچ خطری برای مادر پیش نمی‌آید.